خودداری بخشی از خانه اولی‌ها از خرید خانه در بازار مسکن کنونی تحت تاثیر سه عامل، موجب شده در معرض یک تهدید جدی اما پنهان قرار بگیرند. در حالی که تورم مسکن در ماه‌های اخیر روز به روز از قدرت خرید متقاضیان مسکن می‌کاهد، گروهی از خانه اولی‌ها که از هیچ طریق امکان تقویت قدرت خرید و بودجه خود را ندارند، از یافتن آپارتمان متناسب با بودجه و سلیقه خود دلسرد شده و بازار مسکن را موقتا ترک کرده‌اند. با این حال ترک بازار خطای بزرگی است که ممکن است خانه اولی‌ها مرتکب شوند. بررسی‌ها نشان می‌دهد آنها می‌توانند با اتخاذ دو راهکار همچنان در بازار باقی بمانند و خرید خود را انجام دهند تا از تورم آتی قیمت مسکن در امان بمانند و بیش از این از رشد قیمت مسکن متضرر نشوند.

در شرایطی که به دلیل تشنج قیمت در بازار مسکن طی ماه‌های اخیر، بسیاری از مالکان و سازنده‌ها از فروش آپارتمان‌های خود منصرف شده و بازار را به امید افزایش قیمت بیشتر پس از ماه رمضان ترک کرده‌اند، بخشی از بازار مسکن را می‌توان به‌عنوان کانون بهترین عرضه به لحاظ تعداد و قیمت معرفی کرد.

کارنامه معاملات مسکن در میانه بهار، از افزایش قیمت‌ها تحت‌تاثیر سه عامل خبر می‌دهد. اطلاعات آماری دفتر اقتصاد مسکن از آنچه در اردیبهشت امسال در معاملات املاک شهر تهران رقم خورد، حاکی است: میانگین قیمت هر مترمربع آپارتمان با رشد ۱۵ درصدی حجم معاملات خرید نسبت به اردیبهشت ۹۶، به مرز ۶ میلیون تومان رسید. معاملات در مناطق ۲۲گانه، دو رفتار متفاوت دارد؛ به‌طوری‌که در مناطق پیشتاز- دو منطقه‌ دارای سابقه بیشترین فروش- حجم خرید به‌خاطر پرش قیمت،‌ افت کرده اما در نیمه جنوبی شهر رشد چشمگیر داشته است

تازه‌ترین بررسی از وضعیت فایل‌های عرضه شده در بازار آپارتمان‌های نوساز و کلیدنخورده نشان می‌دهد دو سوم فایل‌های این گروه سنی در بازار مسکن، واحدهای بزرگ متراژ با مساحت بیش از ۱۰۰ مترمربع هستند.

«خانه‌اولی»‌ها برای دسترسی به تسهیلات خرید مسکن باید از هفت خوان موجود در مسیر وام «یکم» عبور کنند. فرآیند دریافت وام مسکن توسط متقاضیان در نوبت به‌دلیل دست‌اندازهای ناشی از رفتار سلیقه‌ای شعب و انبوه مدارک استعلامی مورد درخواست بانک به قدری سخت و زمان‌بر شده که گروهی از افراد در میانه مسیر متوقف مانده‌اند. عوامل پرداخت وام مسکن در اقدامی متفاوت با ضوابط بالادست، یکی از شروط عمده برای ارائه تسهیلات را معرفی حداقل یک ضامن معتبر به همراه فیش حقوقی خاص - درآمد ماهانه سه برابر مبلغ قسط - اعلام می‌کنند.

مشاوران املاک برخی مناطق شهر تهران از افزایش قیمت پیشنهادی فایل‌های فروش از سوی مالکان خبر می‌دهند. این در حالی است که به گفته مشاوران املاک طرف تقاضا به‌دلیل قدرت خرید محدود توانایی حضور در بازار با این قیمت‌ها را ندارند و همین موضوع ممکن است منجر به عقب‌نشینی درصدی از متقاضیان از بازار خرید و فروش مسکن شود.

مدیرعامل سازمان فناوری شهرداری تهران گفت: درحال حاضر ۶۵ درصد جمعیت کشورمان شهرنشین بوده و این جمعیت مدام درحال افزایش هستند به طوری که تا سال ۱۴۳۰ حدود ۷۵ درصد جمعیت کشور شهر نشین خواهند شد.

نبض بازار اجاره مسکن در آستانه ورود به آخرین ماه از فصل بهار نشان‌دهنده نبود تقاضای هجومی برای اجاره واحدهای مسکونی دست‌کم در مقطع زمانی فعلی است.

بیش از نیمی از فایل‌های عرضه شده در بازار مسکن کوچک‌متراژ در ۴ محله تهران قرار گرفته‌اند. کمبود فایل در بازار آپارتمان‌های ۵۰ تا ۶۰ مترمربعی در تهران یکی از معضلات بازار مسکن در هفته‌های اخیر است. اگرچه مساله کمبود فایل در دیگر گروه‌های متراژی نیز همچنان وجود دارد، اما وضعیت در بازار آپارتمان‌های کوچک‌متراژ وخیم‌تر است. فایل‌های بازار در چند هفته سپری شده از سال ۹۷ حاکی از این است که در اغلب محله‌ها عرضه آپارتمان ۵۰ تا ۶۰ مترمربعی بسیار اندک است و این وضعیت هم در آگهی‌های روزنامه و هم در موتورهای جست‌وجوی ملکی مشهود است.

اولین آمار از نبض کشوری بازار مسکن ۹۷ در کارنامه جدید تسهیلات بانکی منعکس شد. طی هفته‌های گذشته از سال‌جاری، تعداد وام‌هایی که برای ساخت مسکن در شهرها پرداخت شده، بیش از ۱۸۰ درصد نسبت به مدت مشابه در سال ۹۶ افزایش یافت. نرخ رشد پرداخت وام خرید در کل کشور نیز طی همین مدت، ۲۸ درصد بوده است. شیب چشمگیر رشد تقاضا برای اخذ وام ساخت و خرید مسکن، علامت تازه‌ای از تحرک در بازار کشوری املاک و واکنش مثبت به سبد تسهیلات است.

معاملات پیش‌فروش مسکن درحالی‌ هم‌اکنون به کمترین سطح خود طی سال‌های اخیر رسیده است که کارشناسان نسبت به زیان پنهان رفتار پرریسک سازنده‌ها مبنی بر خودداری از پیش‌فروش واحدهای مسکونی، هشدار می‌دهند.

مشاوران املاک در مناطق مختلف شهر تهران به گروهی از متقاضیان خرید مسکن که به نوعی برای انجام معامله خود دچار تردید شده‌اند توصیه می‌کنند به جو روانی ایجاد شده در بازار توجه نکنند و مطابق با برنامه‌ریزی‌های انجام داده، وارد بازار شده و معامله خود را انجام دهند.

بازار معاملات مسکن با یک اهرم قابل‌کنترل توسط خریداران می‌تواند از محاصره دو عنصر روانی نجات یابد. این بازار از ابتدای امسال به‌دلیل «توهم فروشنده‌ها» و «تردید خریداران به آینده»، شرایطی متفاوت از ماه‌های پایانی ۹۶ را تجربه کرد؛ به‌طوری‌که خرید و فروش با شدت کمتری از ماه‌های ابتدایی رونق در جریان است. هرچند متغیرهای بیرونی در تقویت عناصر روانی ضدرونق نقش داشته است، اما فروکش‌کردن تقاضای هیجانی و تاثیر آن بر تثبیت قیمت می‌تواند به اوج‌گیری دوباره معاملات مسکن منجر شود.

در حالی که سه روز قبل معاون وزارت راه و شهرسازی از افزایش طول دوره بازپرداخت تسهیلات خرید مسکن از محل صندوق پس‌انداز مسکن یکم در بافت فرسوده خبر داده بود، دیروز بانک مسکن اعلام کرد طول دوره بازپرداخت وام مسکن از محل خرید اوراق در بافت‌های فرسوده افزایش یافته است.

وزیر راه و شهرسازی از راه‌اندازی سامانه طرح مالیات بر خانه‌های خالی در آینده نزدیک خبر داد. وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر اینکه سامانه دریافت مالیات از خانه‌های خالی از سکنه به زودی اجرایی می‌شود، گفت: مسوول این سامانه سازمان امور مالیاتی است و وزارت راه و شهرسازی نیز در اجرای این طرح به آنها کمک خواهد کرد.

مرکز آمار ایران در دو گزارش جداگانه تحولات مربوط به بازار ساخت‌وساز واحدهای مسکونی در پاییز ۹۷ و همچنین تغییرات شاخص قیمت نهاده‌های ساختمان‌های مسکونی شهر تهران در سال ۹۶ را تشریح کرد.

سهم آپارتمان‌های قدیمی‌ساز از کل معاملات ماهانه مسکن در مقایسه با اوایل دوره پیش‌رونق بازار معاملات ملکی ۲ برابر شده است. در حالی که سهم این گروه از آپارتمان‌ها با سن بنای ۱۶ تا ۲۰ سال در نیمه سال ۹۵ و همزمان با اوایل پیش‌رونق معاملات حدود ۸ درصد از کل معاملات بوده است، این سهم اکنون به ۱۶ درصد افزایش یافته و به این ترتیب اقبال به تملک آپارتمان‌های قدیمی‌ساز در بازار ۲ برابر شده است. افزون بر سهم این گروه از آپارتمان‌ها، حجم فروش ماهانه آنها نیز در معاملات مسکن با رشد پلکانی و مستمر در حدود دو سال اخیر روبه‌رو شده و به این ترتیب روند رشد خرید و فروش آپارتمان‌های ۱۶ تا ۲۰ سال ساخت در بازار کنونی شدت گرفته است.

دومین مسیر عرضه اوراق تسهیلات خرید مسکن، مقابل متقاضیان گشوده شد. متقاضیان وام بدون سپرده مسکن که تاکنون تنها به اوراق بانک مسکن با نماد «تسه» دسترسی داشتند، حالا با عرضه اوراق مسکن بانک ملی با نماد «تملی» در بازار سرمایه، حق انتخاب پیدا می‌کنند. این دو نوع اوراق، ۵ تفاوت با یکدیگر دارند از جمله اینکه «مبلغ» وام ترکیبی از مسیر اول، بیشتر از دیگری است. با این حال، «محدودیت عمر بنا» برای آپارتمان‌های مشمول وام اوراق، در مسیر دوم حذف شده است. سقف وام‌ اوراق مسکن در مسیر دوم بر حسب طبقه‌بندی شهرها اعلام شد

وزیر راه و شهرسازی دستور تهیه دستورالعمل اجرایی نقشه‌های گسلی شهر تهران برای تصویب و ایجاد ضمانت اجرایی، طی یک ماه آتی را صادر کرد.

سکاندار بخش مسکن و شهرسازی از سال گذشته با ابلاغ چند بخشنامه استارت اصلاحات در حوزه خدمات مهندسی ساختمان را زد. مطابق سه بخشنامه‌ای که از سوی وزیر راه و شهرسازی صادر شده است باید تاکنون آشفته بازار کنترل و نظارت ساختمانی اصلاح شده باشد. اما بررسی‌ها نشان می‌دهد با وجود ابلاغ این بخشنامه‌ها، مقاومت‌هایی در رده‌های مختلف برای اجرا نشدن آنها به وجود آمده است و همین موضوع منجر به بروز سردرگمی میان سازنده‌های ساختمانی میان دو نهاد شهرداری و سازمان نظام مهندسی به‌عنوان مسوول کنترل و نظارت ساخت وسازها شده است.