روز گذشته، وزارت راه‌وشهرسازی با اعلام اینکه وام ساخت مسکن در طرح احداث یک میلیون واحد مسکونی در شهر تهران ۴۵۰ میلیون تومان است، از پوشش حدود ۸۰ درصدی وام در هزینه ساخت این واحدها خبر داد. بنا بر اعلام متولی مسکن، رقم وام ساخت در طرح احداث یک میلیون واحد مسکونی به گونه‌‌ای محاسبه و اعلام شده است که این رقم براساس برآوردها حدود ۸۰ درصد از هزینه تمام‌شده ساخت واحدهای مسکونی این طرح را پوشش می‌دهد.

این در حالی است که براساس اعلام وزارت راه‌وشهرسازی سهم آورده اولیه متقاضیان برای این واحدها برای افراد واقع در دهک‌‌های درآمدی ۴ به بالا معادل ۴۰ میلیون تومان و برای دهک‌‌های درآمدی یک تا سه معادل ۲۰ میلیون تومان یعنی یک‌دوم آور‌ده اولیه دهک‌‌های درآمدی ۴ به بعد است. در شرایطی که متولی مسکن اعلام کرده وام ۴۵۰ میلیون تومانی قرار است حدود ۸۰ درصد از هزینه ساخت واحدهای طرح احداث یک میلیون مسکن در سال را پوشش دهد با یک محاسبه ساده قیمت تمام شده ساخت این واحدها بدون احتساب هزینه زمین که در این طرح صفر در نظر گرفته شده است، به ازای هر واحد حول و حوش ۶۰۰ میلیون تومان است. از آنجا که پیش از این متولی مسکن مساحت این واحدها را به‌طور ناخالص و به صورت میانگین ۱۰۰ مترمربع اعلام کرده بود، برآوردها حاکی است دولت هزینه ساخت این واحدها را به‌طور متوسط مترمربعی ۶ میلیون تومان در نظر گرفته است. حال ارقام مربوط به هزینه ساخت مسکن در بازار ساخت‌وسازهای معمولی و غیر‌دولتی اعداد بالاتری را از هزینه فعلی ساخت هر مترمربع مسکن (بدون احتساب هزینه زمین) روایت می‌کند. آن طور که سازنده‌ها می‌گویند هم‌‌اکنون هزینه ساخت هر مترمربع مسکن بدون احتساب قیمت زمین در ساخت وسازهای معمولی رقمی حدود ۱۰ میلیون تومان است و از این رو هزینه ساخت یک واحد معمولی با استانداردهای مطلوب ساختمانی با مساحت ۱۰۰ مترمربع رقمی حدود یک میلیارد تومان برآورد می‌شود.

با این حساب، اگر دولت معادل نیمی از هزینه ساخت چنین واحدی را با پرداخت تسهیلات ۴۵۰ میلیون تومانی تقبل کند ۵۰ درصد سهم باقی‌مانده باید از سوی متقاضی و از محل آورده وی تامین شود. این تفاوت یک سوال اساسی ایجاد می‌کند مبنی بر اینکه حتی اگر هزینه ساخت به فرض ثابت بماند و افزایش نداشته باشد، آورده اولیه ۲۰ میلیون تومانی که برای متقاضیان دهک‌‌های یک تا سه در نظر گرفته شده است چه سهمی از هزینه ساخت این واحدها را به خود اختصاص می‌دهد و آیا این متقاضیان در ادامه برای تکمیل آورده خود با مشکل مواجه نخواهند شد؟