مرکز آمار «اطلاعات بدون نویز» از تغییرات
قیمت مسکن در ماه پایانی ۹۹ منتشر کرد. دادههای جدید با محاسبه «شاخص قیمت مسکن به روش هدانیک» نشان میدهد تورم ماهانه بازار مسکن شهر تهران در ماه اسفند معادل ۳ درصد بوده است. «نویزها» زمانی در آمارهای ملکی خودنمایی میکند که حجم معاملات از سطح متعارف حداقلی در یک ماه نزول پیدا کرده و موتور معاملات از کار میافتد؛ در چنین شرایطی امکان محاسبه و سنجش دقیق نبض قیمت مسکن از بین میرود. اتفاقی به دلیل کاهش قابلتوجه حجم ماهانه معاملات در غالب ماههای نیمه دوم سال گذشته رخ داد. در میان این ماهها، آذر بارزترین مصداق وجود نویزها در گزارش منتشر شده از تحولات بازار مسکن بود از همین رو مرکز آمار ایران از ماه آذر سال گذشته انتشار ماهانه گزارش تحولات بازار مسکن به روش هدانیک را آغاز کرد. روش هدانیک روشی است که در آن نویزهای اطلاعاتی شامل گروه سنی، متراژ و موقعیت جغرافیایی آپارتمانهای مورد معامله حذف میشود. حذف نویزها از اطلاعات محاسبه قیمت مسکن از این جهت اهمیت دارد که در یک ماه حجم املاک نوساز موردمعامله کاهش و در ماه بعدی حجم این گروه از آپارتمانهای مسکونی افزایش پیدا کند؛ اگر در ماه دوم سطح معاملات کاهش پیدا کرد به طور طبیعی میانگین قیمت به دلیل بالابودن حجم نوسازها افزایش پیدا میکند این در حالی است که نبض واقعی قیمت مسکن در آن ماه ممکن است متفاوت باشد. به عنوان مثال در آذرماه سال گذشته که تورم ماهانه مسکن مربوط به محاسبات دورهای بانک مرکزی منفی ۸/ ۱ درصد شد؛ شاخص هدانیک محاسبه شده توسط مرکزی آمار، تورم ماهانه مسکن را منفی ۵/ ۸ درصد نشان داد. این اتفاق به نوعی در ماههای دی و بهمن نیز تکرار شد. درحالیکه تورم ماهانه اعلام شده از سوی بانک مرکزی در ماههای دی و بهمن به ترتیب ۸ و ۵ درصد بود، شاخص هدانیک تورم ماهانه در این ماهها را به ترتیب ۵/ ۱ و ۴ درصد نشان داد. دراسفند نیز براساس گزارش بانک مرکزی، تورم ماهانه معادل ۷ درصد اعلام شده است اما آنطور که بررسیهای مرکز آمار براساس شاخص هدانیک پس از حذف نویزها مشخص میکند، تورم ماهانه ملکی در این ماه معادل ۳ درصد بوده است. به عبارتی سرعت رشد قیمت مسکن در واقعیت (تصویر بدون نویز) نصف میزانی بوده که در حالت محاسبه معمولی قیمت مسکن به دست آمده است. آنچه محرز است این نکته است که در اسفندماه رشد قیمت مسکن وجود داشته است اما نه به اندازهای که در گزارش بانک مرکزی به آن اشاره شده است. در این صورت با استناد به شاخص هدانیک، تغییرات قیمت مسکن در فاصله ابتدا تا انتهای سال گذشته معادل ۸۲ درصد بود درحالیکه براساس محاسبات معمولی قیمت مسکن در همین فاصله ۹۳ درصد رشد داشته است.