فصل جدید همکاری‌های ژاپنی‌ها با شهرداری تهران در زمینه کنترل آلودگی هوا روز گذشته با مبادله تفاهم‌نامه میان معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران و سفیر ژاپن آغاز شد تا به این ترتیب پایتخت طی دو سال پیش‌رو به چهار نوع تجهیزات سخت‌افزاری در حوزه پایش، کنترل و کاهش آلودگی هوا مجهز شود. این پروژه عملا پنجمین پروژه کمک بلاعوض دولت ژاپن از زمان انعقاد برجام در ژانویه ۲۰۱۶ تاکنون است که در قالب آن خدمات پنج‌وجهی شامل همکاری مطالعاتی و راه‌اندازی چهار نوع تجهیزات به شهرداری ارائه می‌شود.
محمدعلی نجفی، مدیر پروژه‌های جایکا (آژانس همکاری‌های بین‌الملل ژاپن) در شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، با اشاره به اینکه همکاری فنی این سازمان مستقل و غیردولتی با شرکت کنترل کیفیت هوا در مهرماه امسال کلید خورد، گفت: از آن زمان کارشناسان ژاپنی در این شرکت مستقر شدند و طی همکاری با کارشناسان شرکت کنترل کیفیت هوا، اجرای پروژه‌های مطالعاتی در زمینه سنجش و آنالیز دقیق‌تر آلوگی هوا و ارتقای دانش و ظرفیت نیروی انسانی شرکت را کلید زدند. در عین حال مبادله‌نامه روز گذشته برای شروع فصل دوم همکاری جایکا و شهرداری تهران است که طی آن چهار نوع تجهیزات در قالب کمک غیرنقدی ژاپن به شهرداری تهران به ارزش حدود ۳/ ۱۱ میلیون دلار به منظور پایش و کنترل آلودگی هوا به امکانات پایتخت در این حوزه اضافه شود. وی با اشاره به اینکه کمک فنی جایکا به شهرداری تهران در زمینه پایش و کنترل آلودگی هوا در قالب عقد قرارداد تجهیزاتی، از روز گذشته وارد فاز دوم شده است، گفت: اولین اقدامی که در این قالب انجام می‌شود، راه‌اندازی آزمایشگاه جامع شیمی تجزیه است که به واسطه آن می‌توان انواع آلاینده‌ها به ویژه ذرات معلق را آزمایش و آنالیز کرد. وی تاکید کرد: این آزمایشگاه به نوعی پیشرفته‌ترین آزمایشگاه مختص سنجش آلودگی هوا در کل کشور است که می‌تواند نه تنها به تهران، بلکه به تمام شهرهای کشور خدمات ارائه کند. نجفی ادامه داد: افزون بر این قرار است آزمایشگاه انتشار خودروهای دیزلی به منظور بررسی میزان و جنس آلودگی ناشی از احتراق موتورهای دیزلی نیز در تهران راه‌اندازی شود.
این آزمایشگاه از فناوری یورو ۶ تبعیت می‌کند که تازه‌ترین استاندارد آلایندگی محسوب می‌شود و با توجه به اینکه شهرداری تهران خودروهای دیزلی زیادی به ویژه در ناوگان اتوبوسرانی دارد که نیازمند پایش مداوم به منظور جلوگیری از تولید آلایندگی هستند، وجود این آزمایشگاه کمک زیادی به سنجش و کنترل آلاینده‌های ناشی از خودروهای دیزلی خواهد کرد. مدیر پروژه‌های جایکا در شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران از تجهیز این شرکت به دو دستگاه پرتابل (سیار) اندازه‌گیری انتشار ذرات از خودروهای دیزلی و بنزینی نیز خبر داد و افزود: پیش از این چنین دستگاه‌هایی در شهرداری تهران وجود داشت اما اکنون دستگاههای جدید با فناوری روزآمد به واسطه کمک ژاپن در اختیار ما قرار خواهد گرفت و در جریان پروژه‌های مطالعاتی و همکاری فنی با جایکا نیز از این تجهیزات استفاده خواهد شد. به گفته نجفی، قرار است هفت ایستگاه سنجش آلودگی هوا مجهز به فناوری‌های پیشرفته و به‌روز شامل پنج ایستگاه ثابت و دو ایستگاه متحرک نیز از سوی جایکا و در قالب این کمک کمتر از ۱۲ میلیون دلاری، در اختیار شرکت کنترل کیفیت هوای تهران قرار بگیرد که احتمالا برخی از آنها جایگزین ایستگاه‌های قدیمی شده و تعدادی از آنها با جانمایی جدید در سطح شهر نصب می‌شود. این مقام مسوول در شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران با اشاره به اینکه یکی از سرفصل‌های مهم همکاری فنی شهرداری و جایکا، منشأیابی ذرات آلاینده هوا است، گفت: در حال حاضر پاشنه آشیل شرکت کنترل کیفیت هوا سنجش برخی از آلاینده‌های سمی در هوا نظیر بنزن است که در این همکاری‌ها و با استفاده از تجهیزات روزآمد، به این موضوع خواهیم پرداخت. به گفته وی، آنالیز ذرات معلق در جو نیز از دیگر سرفصل‌های مهم خدماتی است که ژاپنی‌ها با همکاری شرکت کنترل کیفیت هوا قرار است به تهران عرضه کنند چراکه در ترکیبات ذرات معلق نیز همچون آلاینده‌های گازی، بعضا عناصری همچون فلزات وجود دارد که برای بدن سمی محسوب می‌شود. وی در خاتمه با اشاره به اینکه مدت همکاری فنی شهرداری و جایکا در زمینه آلودگی هوا چهار سال تعریف شده است، یادآور شد: با توجه به اینکه تجهیزات مذکور در خلال این همکاری‌ها باید مورد استفاده قرار گیرد، تلاش می‌شود طی دو سال اول این همکاری، تجهیزات مذکور راه‌اندازی شود.