گره بزرگی که در نتیجه به رسمیت شناخته نشدن صاحبان ثانویه مسکن مهر عملا مسیر خرید و فروش این واحدها را قفل کرده بود، به تازگی در بزرگ‌ترین شهر جدید اطراف پایتخت باز شد.
مدیرعامل شهر جدید پرند دیروز اعلام کرد: هم اکنون سامانه نقل و انتقال قطعی مالکیت مسکن مهر از مالک اولیه به خریدار ثانویه، به همراه انتقال قطعی دفترچه اقساط وام به نام خریدار، در این شهر فعال شده تا از این پس در همان زمان انجام معامله، بازپرداخت اقساط تسهیلات مسکن مهر هم از تعهد مالک اولیه خارج شده و به خریدار ثانویه منتقل شود. علی‌اکبر طاهری گفت: در حال حاضر متقاضیان خرید و فروش واحدهای مسکن مهر می‌توانند در همان زمان انجام معامله با مراجعه به این سامانه و شرکت عمران شهر جدید پرند، طی یک روز، تمام فرآیندهای مربوط به نقل و انتقال قطعی مالکیت را انجام دهند. به گفته وی با نامه‌ای که هم اکنون از طرف شرکت عمران شهر جدید پرند در اختیار متعاملین قرار می‌گیرد، آنها می‌توانند در همان روز با مراجعه به بانک مسکن نسبت به انتقال حساب بازپرداخت تسهیلات 25 تا 30 میلیونی از صاحب اولیه به خریدار دوم اقدام کنند. به این ترتیب مسوولیت بازپرداخت اقساط مسکن مهر پرند که پیش از این مانع بزرگی در مسیر خرید و فروش این واحدها و عامل ایجاد مشکلات متعدد در روابط بین متعاملین بعد از انجام معامله بود، نیز حل و فصل خواهد شد.
فایده دو گانه برای مردم و دولت!
در شرایطی که به رغم ابلاغ دستورالعمل نقل و انتقال رسمی مالکیت مسکن مهر از متقاضیان اولیه به خریداران ثانویه، از حدود دو سال قبل خرید و فروش این واحدها صورت قانونی به خود گرفت اما وجود یک مانع بزرگ، عملا دروازه معاملات این نوع آپارتمان‌ها را برای دو طرف مسدود کرده بود. چالش عمده‌ای که بعد از ابلاغ دستورالعمل خرید وفروش مسکن مهر طی حدود دو سال گذشته موجب شد مالکان مسکن مهر تمایل چندانی به فروش واحدهای خود نداشته باشند، به «آماده نبودن سازوکار و سامانه انتقال همزمان مالکیت قطعی از مالک اولیه به خریدار ثانویه» مربوط بود.
این ایراد حتی در سمت تقاضای ثانویه مسکن مهر هم تا حد زیادی منجر به ایجاد ترس برای خرید این واحدها به‌رغم نیاز آنها به مسکن شده است؛ چرا که در نتیجه آماده نبودن سامانه و زیرساخت انتقال قطعی مسکن مهر و تسهیلات آن به خریدار دوم، عملا همچنان واحد به نام خریدار اول به رسمیت شناخته می‌شود. هر چند خرید وفروش مسکن مهر مطابق با دستورالعمل اوایل سال 93 وزارت راه‌وشهرسازی قانونی و مجاز اعلام شد اما طی این مدت عدم انتقال قطعی تکلیف بازپرداخت اقساط تسهیلات بانکی به خریدار دوم در نتیجه مانعی که مسوولان بانکی و شهرهای جدید از آن با عنوان آماده نبودن زیرساخت نرم افزاری یاد می‌کنند، عملا مسیر خرید و فروش این واحدها را مسدود کرده بود. این ایراد اساسی، علاوه بر ایجاد بی‌انگیزگی در صاحبان اولیه این واحدها و خریداران ثانویه برای خرید و فروش مسکن مهر دو چالش عمده را متوجه شهرهای جدید کرده است.
چالش اولی که در نتیجه بازارپذیر نبودن واحدهای مسکن مهر منجر به فاصله محسوس قیمت این واحدها با سایر آپارتمان‌های معمولی در شهرهای جدید شده است هم اکنون با تسهیل جریان خرید و فروش و ایجاد امکان نقل و انتقال قطعی واحدهای مسکن مهر از خریدار اولیه به متقاضیان ثانویه، از بین خواهد رفت. این در حالی است که تا پیش از این، به دلیل نبود امکان خرید و فروش و انتقال قطعی واحدهای مسکن مهر به خریداران دوم، این واحدها دارای مالک دائمی و تقریبا حالت غیر قابل فروش بودند و همین موضوع از ارزش بازاری آنها به شدت کاسته بود. به همین علت و به دلیل فاصله قیمت این آپارتمان‌ها با سایر واحدهای مسکونی در شهرهای جدید آن دسته از متقاضیان اولیه که هم اکنون انگیزه و توان مالی کافی برای تکمیل آورده نقدی خود و ادامه فرآیند ساخت آنها ندارند منجر به نیمه تمام ماندن بخش قابل توجهی از واحدهای مسکن مهر شده‌اند. به خصوص اینکه این بی‌انگیزگی در پی سه مرحله افزایش مجدد قیمت مسکن مهر برای متقاضیان اولیه شدت بیشتری به خود گرفته و افزایش قیمت صورت گرفته عملا از توان مالی بخش قابل توجهی از این گروه متقاضیان خارج شده است.
بازگشایی قفل نیمه‌کاره‌های پرند
در حال حاضر با فراهم شدن امکان نقل و انتقال قطعی مالکیت مسکن مهر به خریداران ثانویه مسکن مهر شهر جدید پرند، با حل چالش بازارپذیر نبودن این واحدها، امکان تازه‌ای فراهم شده تا گروهی از متقاضیان اولیه که تاکنون تمایل و توان کافی برای تکمیل آورده خود نداشتند، با انگیزه فروش این واحدها، از هر طریق ممکن، آورده خود را تکمیل کرده و واحدشان را به فروش برسانند. از طرف دیگر در نتیجه فراهم شدن امکان خرید و فروش مسکن مهر نه تنها ارزش اقتصادی این آپارتمان‌ها در مقایسه با سایر واحدهای مسکن مهر که هنوز زیرساخت‌های لازم برای نقل و انتقال قطعی آنها فراهم نشده، تقویت می‌شود بلکه این اتفاق برای دولت و صاحبان اولیه مسکن مهر هم یک منفعت ویژه به دنبال دارد.
علاوه بر فراهم شدن امکان تکمیل حجم قابل توجهی از واحدهای نیمه تمام در نتیجه ایجاد انگیزه فروش در بخشی از صاحبان اولیه مسکن مهر، تکمیل این واحدها منجر به تسریع جریان ساخت مسکن مهر در شهر جدید پرند خواهد شد و بنابراین پرونده واحدهای نیمه کاره مسکن مهر در این شهر جدید که تا پیش از این در یک گردنه پر پیچ و خم قرار داشت، از این مسیر، سریع‌تر به نتیجه رسیده و بسته خواهد شد. به عبارت دیگر هم اکنون در شهر جدید پرند این امکان ایجاد شده است که وقتی مالک اولیه و خریدار ثانویه با معرفی نامه شرکت عمران این شهر به بانک مسکن مراجعه می‌کنند، در همان زمان تعهدات و تضامین صاحب اول بابت بازپرداخت اقساط مسکن مهر باطل شده و از خریدار ثانویه چک و سفته و سایر اسناد تضمینی گرفته می‌شود. از آن زمان به بعد خریدار دوم مسوولیت کامل پرداخت اقساط را بر عهده خواهد داشت. این در حالی است که طی یک سال اخیر که این امکان وجود نداشت، افرادی که آپارتمان‌های خود را به خریدار دوم می‌فروختند به دلیل عدم بازپرداخت اقساط از سوی وی و به دلیل آنکه هنوز بانک، مالک اولیه را به‌عنوان مسوول بازپرداخت اقساط به رسمیت می‌شناخت، جرایم ناشی از معوقات اقساط مسکن مهر منجر به بروز مشکلات حقوقی برای مالک اولیه می‌شد.
با ایجاد این امکان، عملا مالک اولیه دیگر درگیر چنین مشکلاتی نخواهد شد. مدیر عامل شهر جدید پرند در حالی خبر از تسهیل خرید وفروش مسکن مهر در این شهر جدید و انتقال قطعی مالکیت این واحدها به خریداران دوم می‌دهد که هم‌اکنون حجم قابل توجهی از واحدهای مسکن مهر در مناطق مختلف کشور، به دلیل نبود امکان نقل و انتقال قطعی، نیمه کاره یا خالی از سکنه مانده‌اند. به گفته طاهری عملیات نقل و انتقال قطعی مسکن مهر از خریدار اولیه به متقاضی ثانویه تنها طی یک روز قابل انجام است و هم اکنون در شهر جدید پرند مشکلی از بابت این موضوع مسیر معاملات این واحدها را مسدود نکرده است. وی اعلام کرد: همچنین الزامی برای سبز بودن فرم جیم متقاضی ثانویه برای خرید این واحدها وجود ندارد و خریدار اولیه می‌تواند واحد خود را به هر شخصی که متقاضی خرید آن باشد بفروشد و مالکیت قطعی واحد را به وی منتقل کند. این در حالی است که به رغم فراهم شدن امکان خرید و فروش آپارتمان‌های مسکن مهر، عرصه (زمین) این واحدها کماکان تحت مالکیت دولت و اجاره 99 ساله صاحبان این واحدها باقی خواهند ماند. به این معنا که صاحب اولیه یا خریدار ثانویه مسکن مهر صرفا مالک اعیان آپارتمان خواهند بود. البته وزارت راه وشهرسازی دولت یازدهم سال گذشته پس از آنکه خرید و فروش واحدهای مسکن مهر را مجاز اعلام کرد، فروش زمین‌های مسکن مهر را هم شدنی دانست و براین اساس مقرر شد وزارت راه‌وشهرسازی در صورت ابراز تمایل مالکان، قیمت زمین را به بهای روز زمان تحویل واحدها محاسبه و از مالکان دریافت کند. این مصوبه دولت هنوز اجرایی نشده است.