نامه یا هشدار احمد مسجدجامعی به رییس شورای شهر تهران در مورد تخریب 800 ساختمان تاریخی تهران در سال‌های اخیر، گوشه‌ای دیگر از پنهانی‌های مدیریت شهری تهران را آشکار می‌کند. این نامه را می‌توان به هشدار تاراج خاطرات یک شهر مختصر کرد. اما این ویرانگری هویت تاریخی تهران را نمی‌توان به‌صورت مجرد و بدون ملاحظه و نقد و تحلیل وضعیت عمومی مدیریت شهر و الگوی شهرسازی تهران ارزیابی کرد.
20سال است که همه‌چیز شهرسازی و مدیریت شهری تهران عمیقا تحت‌تاثیر چیزی است که به تراکم‌فروشی شهرت یافته است. فروش تراکم، درواقع یک نوع فروش مقررات و معیارهاست، به ساده‌ترین بیان، به این معناست که شهرداری با دریافت پولی به عنوان عوارض تراکم، به افراد اجازه می‌دهد مقادیری بیشتر یا بسیار بیشتر از آنچه در مقررات طرح تفصیلی (که البته سال‌هایی است که در محاق است) پیش‌بینی شده است، ساخت‌وساز کنند. شهرداری از این راه به درآمدهای هنگفتی دست می‌یابد که قاعدتا باید اعلام شود. طرفه آنکه همواره بین مسوولان دولتی و شورای شهر و شهرداری این بحث جریان داشته است که آمارهای دقیق میزان تراکم فروخته‌شده و درآمد حاصل از آن اعلام نشده یا به‌طور کامل اعلام نشده است. علاوه بر این، تقریبا اغلب متخصصان حقوق شهری، تراکم‌فروشی را کاری غیرقانونی دانسته‌اند و متخصصان مستقل شهری، مانند جامعه‌شناسی شهری شهرسازان و برنامه‌ریزان شهری نیز تراکم‌فروشی را قویا مغایر با معیارهای علمی و کارشناسی و سمی مهلک برای شهر و زندگی شهری قلمداد کرده‌اند.
جالب آنجاست که شهرداری هیچ‌گاه به انبوه انتقادات کارشناسی پاسخ نداده و کاری برای شناخت آثار زیان‌بار تراکم‌فروشی به عمل نیاورده است. تراکم‌فروشی، منافع عمومی شهرنشینان و حقوق آنها را قربانی منافع سرمایه‌داران خرد و کلان در بخش مسکن و ساختمان کرده است که با پروانه‌های صادره از شهرداری و خرید تراکم در سراسر شهر جولان می‌دهند. یک مثال ساده موضوع را روشن می‌کند. فرضا در یک محله، مطابق با استانداردهای شهرسازی و معیارهای زندگی شهری معین می‌شود که در مقدار‌واحد مسکونی معین (مثلا دوهزار‌واحد) حدودا 10هزار‌نفر زندگی خواهند کرد.
بر این اساس تعیین می‌شود که در این محله چه مقدار خیابان اصلی و فرعی و کوچه، خدمات آموزشی، پزشکی و بهداشتی، درمانگاه، پلیس، آب، برق، گاز و خیلی چیزهای دیگر مورد نیاز است.
تراکم‌فروشی دو پایه اصلی این برآوردها و برنامه‌ها را از بین می‌برد. اول حداکثر میزان ساخت‌وساز و دوم برآورد حداکثر جمعیت ساکن، به این ترتیب در محله‌ای که همه امکانات شهری‌اش برای مثلا دوهزار ‌واحد مسکونی با حداکثر حدود 10 هزار‌نفر جمعیت پیش‌بینی شده است، با فروش تراکم، هفت یا هشت هزار‌واحد مسکونی با جمعیت 40هزار یا 50هزار‌نفر مستقر می‌شود. این‌گونه می‌شود که در کوچه بن‌بستی که حداکثر برای حدود 25 ‌واحد مسکونی طراحی شده است حدود 120‌واحد مسکونی ساخته می‌شود و جمعیت تقریبا صدنفری این کوچه بن‌بست به حدود 500‌نفر می‌رسد. کدام محله تهران است که به یمن هجوم سرمایه لجام‌گسیخته ساختمانی و مجوزهای شهرداری دچار این وضعیت‌های شدیدا نابهنجار نشده باشد.نتیجه قطعی چنین الگوی مغشوش و غیرقابل پیش‌بینی شهرسازی، شهری است در هم فرو رفته که همیشه همه چیزش یا کم است یا مختل است.
خیابانش، هوایش، آرامشش، فضای سبزش، امنیت مادی و معنوی‌اش و حتی گذشته و تاریخ و آینده‌اش.تراکم‌فروشی، شهرسازی و برنامه‌ریزی شهری را از شهرداری، به سازندگان کوچک و بزرگ و کلان ساختمان منتقل کرده است که با خرید تراکم کسب‌وکار ساختمانی دارند و ثروت‌هایی از این راه به هم می‌زنند. یعنی تهرانی‌ها آن‌طور زندگی نمی‌کنند که در معیارهای شهرنشینی تعریف شده است و خودشان می‌خواهند و قاعدتا، شهرداری باید زمینه‌ها و امکانات آن را فراهم کند. تهرانی‌ها چنان زندگی می‌کنند که سازندگان ساختمان تحت مجوز شهرداری دوست دارند.در چنین الگوی مدیریت شهری، همه‌چیز قربانی کسب درآمد از طریق تراکم‌فروشی است. معیار برتر پول تراکم‌فروشی است. وقتی قرار است تراکم خرید و فروش شود، تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران به این نمی‌اندیشند که حق اساسی شهر و همه شهرنشینان است که در آرامش زندگی کنند. حق دارند هوای پاک داشته باشند، حق دارند جان و جسم و روح‌شان در ترافیک سنگین شهر نپوسد، حق دارند حریم امن خانه‌شان از نگاه دیگران در امان باشد، حق دارند پنجره اتاق‌خواب‌شان به فاصله دومتری آشپزخانه همسایه باز نشود، حق دارند حیاط و اتاق خانه آنها مانند صحنه تئاتر زیر نگاه چندین و چند طبقه ساختمان پرجمعیت روبه‌رویی قرار نگیرد.
حق دارند هر شب کابوس صدای لودرها و بولدزرها که خبر از رویش یک هیولای جدید چندطبقه است زندگی‌شان را نلرزاند. بنا به آمار